Αναλυτική περιγραφή προγράμματος κατάρτισης
Το εκπαιδευτικό υλικό παρουσιάζει τον ρόλο και τη σημασία των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην εκπαιδευτική διαδικασία, αναδεικνύοντας τη συμβολή τους στη διαμόρφωση ενός σύγχρονου, διαδραστικού και μαθητοκεντρικού περιβάλλοντος μάθησης. Γίνεται αναφορά στα βασικά χαρακτηριστικά των ΤΠΕ, όπως η διαδραστικότητα, η προσαρμοστικότητα και η πολυτροπική παρουσίαση της πληροφορίας, τα οποία ενισχύουν την ενεργητική συμμετοχή των μαθητών και διευκολύνουν την εξατομικευμένη μάθηση. Επισημαίνεται επίσης η ανάγκη παιδαγωγικής αξιοποίησης της τεχνολογίας και όχι απλώς της χρήσης των εργαλείων.
Παράλληλα, εξετάζεται η ιστορική εξέλιξη των ΤΠΕ στην εκπαίδευση και η σταδιακή ενσωμάτωσή τους στην τάξη, από τις διδακτικές μηχανές πριν το 1970 μέχρι τη σύγχρονη αξιοποίηση του διαδικτύου, των εκπαιδευτικών λογισμικών και των εργαλείων τηλεδιάσκεψης. Τονίζεται ο κρίσιμος ρόλος του εκπαιδευτικού ως συντονιστή, υποστηρικτή και επιμορφωμένου χρήστη των ΤΠΕ, καθώς και τα πλεονεκτήματα αλλά και τα πιθανά μειονεκτήματα από τη χρήση τους, όπως η εξάρτηση, η απομόνωση ή προβλήματα υγείας. Το κεφάλαιο καταλήγει στη σημασία της οργανωμένης, στοχευμένης και δημιουργικής ενσωμάτωσης των ψηφιακών εργαλείων στην εκπαιδευτική πρακτική.
Δομή και περιεχόμενα προγράμματος
- Οι ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία – 15 ώρες
Ορισμός και χαρακτηριστικά των ΤΠΕ.
Ιστορική εξέλιξη και ένταξή τους στην εκπαίδευση.
Ρόλος και απόψεις εκπαιδευτικών σχετικά με την εισαγωγή Η/Υ.
Προϋποθέσεις για αποτελεσματική χρήση ΤΠΕ στην τάξη.
Ρόλος του εκπαιδευτικού. - Ψηφιακά Εκπαιδευτικά Εργαλεία για τη Διδασκαλία – 65 ώρες
Εισαγωγή στις κατηγορίες και την ιστορία των ψηφιακών εργαλείων.
Αναλυτική παρουσίαση εργαλείων.
Πλεονεκτήματα και μελλοντικές προοπτικές χρήσης. - Ψηφιακός μετασχηματισμός – 10 ώρες
Ορισμός και βασικά χαρακτηριστικά.
Ιστορική αναδρομή και στρατηγικές στην Ευρώπη.
Επιπτώσεις σε κοινωνία, οικονομία και κυρίως στην εκπαίδευση.
Ρόλοι, διαδικασίες και παιδαγωγικές πρακτικές στον ψηφιακό μετασχηματισμό. - Ψηφιακά Παιχνίδια και Εκπαίδευση – 20 ώρες
Ορισμός και χαρακτηριστικά των ψηφιακών παιχνιδιών.
Κατηγορίες (εκπαιδευτικά, serious games, gamification).
Ρόλος των παιχνιδιών στη μάθηση και θεωρητικές προσεγγίσεις.
Οφέλη και ενστάσεις για τη χρήση τους. - Διαδικτυακή μάθηση – 10 ώρες
Εισαγωγή στην online learning και την e-learning.
Μορφές (σύγχρονη, ασύγχρονη, μικτή).
Τεχνολογίες και περιβάλλοντα μάθησης.
Συστήματα Διαχείρισης Μάθησης (LMS).
Πλεονεκτήματα και προκλήσεις.
Εργαλεία όπως ιστολόγια, wikis, e-portfolios, τηλεδιάσκεψη. - Το Μοντέλο TPACK – 10 ώρες
Παρουσιάζεται το μοντέλο TPACK (Technological Pedagogical Content Knowledge).
Ανάλυση των τριών ειδών γνώσης: Περιεχομένου (CK), Παιδαγωγικής (PK) και Τεχνολογικής (TK).
Πώς συνδυάζονται οι παραπάνω γνώσεις για την ενίσχυση της διδασκαλίας.
Οφέλη από την εφαρμογή του μοντέλου αλλά και οι προκλήσεις που παρουσιάζει. - Ανοικτά Εκπαιδευτικά Αποθετήρια και Άδειες Χρήσης – 5 ώρες
Εισαγωγή στην έννοια των OER (Open Educational Resources).
Τι είναι οι άδειες Creative Commons και πώς χρησιμοποιούνται.
Πώς βρίσκουμε, αξιολογούμε και αξιοποιούμε νόμιμα εκπαιδευτικό υλικό.
Ψηφιακή ηθική και σεβασμός στα πνευματικά δικαιώματα.
Πλεονεκτήματα της χρήσης ανοικτού περιεχομένου στην εκπαιδευτική πράξη. - Ψηφιακή Ασφάλεια και Ιδιωτικότητα στην Εκπαίδευση – 15 ώρες
Σημασία της προστασίας προσωπικών δεδομένων στον εκπαιδευτικό χώρο.
Εισαγωγή στις βασικές αρχές του GDPR.
Βέλτιστες πρακτικές για τη χρήση εργαλείων και διαχείριση δεδομένων.
Ευαισθητοποίηση εκπαιδευτικών και μαθητών σε θέματα ψηφιακής ασφάλειας.
Θέματα όπως το ψηφιακό αποτύπωμα, οι κίνδυνοι στο διαδίκτυο και η κρυπτογράφηση.
Διάρκεια και τρόπος υλοποίησης
Το πρόγραμμα κατάρτισης «Εισαγωγή στα Ψηφιακά Εκπαιδευτικά Εργαλεία» διάρκειας 150 ωρών υλοποιείται με την μέθοδο εξ’ αποστάσεως σύγχρονης κατάρτισης κατά 66.7% (100 ώρες) και κατά 33.3% (50 ώρες) με την μέθοδο ασύγχρονης κατάρτισης.
Το πρόγραμμα εφαρμόζει μεικτές τεχνικές διδασκαλίας, όπως:
• Παρουσιάσεις και διαλέξεις με οπτικοακουστικό υλικό
• Ανάλυση περιπτώσεων
• Πρακτικές εφαρμογές
• Ερωτήσεις κατανόησης και ασκήσεις
Μαθησιακά αποτελέσματα
Με την ολοκλήρωση του εκπαιδευτικού υλικού, οι εκπαιδευόμενοι αναμένεται να είναι σε θέση να:
• Ορίζουν τις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) και να εξηγούν τον ρόλο τους στην εκπαιδευτική διαδικασία.
• Περιγράφουν τα βασικά χαρακτηριστικά των ΤΠΕ και να εντοπίζουν τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα από τη χρήση τους στην τάξη.
• Αναγνωρίζουν τις ιστορικές φάσεις ένταξης των ΤΠΕ στην εκπαίδευση.
• Κατανοούν τη σημασία του ηλεκτρονικού υπολογιστή ως εργαλείου μάθησης και δημιουργίας.
• Αναλύουν τρόπους δημιουργικής ενσωμάτωσης των ΤΠΕ στη διδακτική πρακτική.
• Εκτιμούν τη σημασία της τεχνολογικής παιδείας για τον σύγχρονο εκπαιδευτικό.
• Επιλέγουν και αξιοποιούν κατάλληλα ψηφιακά εκπαιδευτικά εργαλεία με βάση παιδαγωγικά και τεχνολογικά κριτήρια.
• Κατανοούν βασικές αρχές ψηφιακής ασφάλειας και ιδιωτικότητας στο εκπαιδευτικό περιβάλλον.
• Εφαρμόζουν παιδαγωγικά μοντέλα όπως το TPACK για τον σχεδιασμό μαθημάτων με χρήση ΤΠΕ.